Definitie van terminal/konsole

Een terminal, ook wel console en in KDE konsole genoemd, is een programma welke het mogelijk maakt om interactief met het Linux operating systeem te communiceren via het uitvoeren van diverse commando's welke dan direct worden uitgevoerd. Vaak ook een 'shell' of de 'command line' genoemd, de terminal is een zeer krachtige tool en verdient het om hier enige basiskennis van te hebben, vooral over het gebruik ervan.

In aptosid kun je de terminal/konsole vinden ,dichtbij de K-menu gesymboliseerd door een PC monitor. Afhankelijk van je thema kan het wel of niet een plaatje van een shell voorstellen. Je zult ook hetzelfde icoon vinden in het K-Menu onder "Systeem".

Als je een terminal venster opent zal je een terminal prompt te zien krijgen, in het volgende formaat:

username@hostname:~$

Je zou de username moeten herkennen als je eigen login naam. De ~ (tilde) geeft aan dat je in je home directory bent en de $ geeft aan dat je ingelogd bent met goede gebruikersrechten. Aan het einde vind je je cursor. Dit is je commando regel waar je je commando's invoert die je wilt laten uitvoeren door het Linux besturingssysteem.

Veel commando's moeten uitgevoerd worden met root rechten. Om dit te bereiken tik je het volgend achter de prompt in sux en druk je op de enter-toets. Je wordt nu gevraagd om het root wachtwoord op te geven. Tik je wachtwoord in en druk weer op enter (notitie: wanneer je je wachtwoord intikt zie je deze niet op het beeldscherm!).

Indien je wachtwoord goed is zal de prompt veranderen in:

root@hostname:/home/username#

WAARSCHUWING: Terwijl je aangelogd bent als root gebruiker, zal het systeem je niet tegenhouden om mogelijke gevaarlijke dingen uit te voeren, zoals het verwijderen van belangrijke bestanden enzovoort. Je moet er zeker van zijn wat je nu aan het doen bent en of je dit echt wilt, omdat je met deze gebruiker het besturingssysteem ernstig kan beschadigen. Het zou kunnen dat je het systeem opnieuw zou moeten installeren.

Je ziet nu dat het $ teken veranderd is in een # (hash) teken. In een terminal/konsole geeft de # altijd aan dat je ingelogd bent met root rechten. Door het gehele handleiding geven we alles aan door een $ of de # ervoor te zetten. Dus een commando zoals

# apt-get install something

betekent: open een terminal, wordt root (su) gebruiker en voer het commando achter de # prompt uit. (Tik niet de # in, deze staat er al)

Soms raakt de konsole en/of terminal beschadigd, type dan:

reset

en druk op de enter key.

Als de Konsole en/of Terminal output vervormd lijkt, kan je het probleem oplossen door te drukken op ctrl+l, dit hertekent het terminal venster. Deze vervorming gebeurt vaak wanneer je werkt met programma's die een ncurses interface hebben, zoals irssi.

Een Konsole en/of Terminal kan soms bevrozen lijken, hoewel dit niet zo is, en alles wat je schrijft nog wordt uitgevoerd. Dit kan gebeuren door het drukken van ctrl+s per ongeluk. In dit geval, probeer ctrl+q om de terminal terug vrij te maken.

Gekleurde terminal user:~$ and root:# prompts:

Gekleurde terminal prompts kunnen pijnlijke en mogelijk fatale fouten helpen vermijden wanneer je root # bent, maar eigenlijk als user~$wou werken, of door gekleurde prompts te gebruiken als markering voor de commando's die je uitvoerde enkele 100 lijnen vroeger.

Per definitie hebben beide user~$ en root# prompts dezelfde kleur. En het is zeer makelijk om de kleuren voor beide gebruikers te veranderen.

De basiskleuren zijn :

(the syntax is 00;XX)
[00;30] Black
[00;31] Red
[00;32] Green
[00;33] Yellow
[00;34] Blue
[00;35] Magenta
[00;36] Cyan
[00;37] White
[Replace [00;XX] with [01;XX] to get a colour variation].
Hoe verander je de kleur van jouw username ~$ prompt :

Als $ gebruiker, met je favoriete tekstverwerker :

$ <editor> ~/.bashrc

Ga naar lijn 39 en uncomment deze, zoals :

force_color_prompt=yes

Ga naar lijn 53 waar er 01;32m staat, (bijvoorbeeld), en verander het in de kleur die jouw past.

Bijvoorbeeld, voor een cyan gekleurde user~:$ prompt, [01;36m\], zal je op 3 plaatsen in de syntax de code [01;XXm\] moeten wijzigen :

PS1='${debian_chroot:+($debian_chroot)}\[\033[01;36m\]\u@\h\[\033[01;36m\]:\[\033[01;36m\]\w\[\033[00m\]\$ '

De nieuw kleuren zullen enkel in een nieuwe terminal sessie verschijnen.

Hoe verander je de kleur van jouw root# prompt :
sux
<editor> /root/.bashrc

Ga naar lijn 39 en uncomment deze, zoals :

force_color_prompt=yes

Ga naar lijn 53 waar er 01;32m staat, (bijvoorbeeld), en verander het in de kleur die jouw past.

Bijvoorbeeld, voor een red gekleurde root:# prompt, [01;31m\], zal je op 3 plaatsen in de syntax de code [01;XXm\] moeten wijzigen :

PS1='${debian_chroot:+($debian_chroot)}\[\033[01;31m\]\u@\h\[\033[01;31m\]:\[\033[01;31m\]\w\[\033[00m\]\$ '

De nieuw kleuren zullen enkel in een nieuwe terminal sessie verschijnen.

Terminal achtergrond kleuren

Kijk naar de menu opties van de terminal voor het wijzigen van de achtergrond kleur en de font opties.

Terminal colours

Er is een veelvuldigheid van opties beschikbaar, we raden echter aan om het eenvoudig te houden.

Over sux

Talrijke commando's moeten uitgevoerd worden met root rechten. Om dit te bereiken type je:

sux

Terwijl het algemene commando om root te worden 'su' is gebruiken we sux om GUI / X11 applicatie's als root via de command lijn op te starten (in hun grafische mode), sux zorgt ervoor dat het commando met de X credentials van de doelgebruikt wordt opgestart. (See also sudo).

Een voorbeeld van het draaien van een X11 app via sux is het gebruiken van een tekst editor om een root bestand te wijzigen via kwrite of kate, of om te partitioneren mbv gparted of om een Xapp file manager zoals dolphin or thunar op te starten.

Voor sommige KDE applicaties moet dbus-launch voor de naam van het programma geplaatst worden:

dbus-launch <Application>
KDE keyboard opties

krunner starten in KDE:

Alt+F2

of met de rechter muisknop klikken op de desktop en kies dan:

Run Command

hierna:

kdesu <Application>
Xfce keyboard opties

Om Run Command in Xfce te starten:

Alt+F2

of met de rechter muisknop klikken op de desktop en kies dan:

Run Command

hierna:

gksu <Application>
Andere Desktop WIndow Manager opties

Een andere keyboard optie voor verschillende Desktop Managers is:

Alt+F2

hierna:

su-to-root -X -c <Application>

Alle genoemde keyboard opties kunnen ook in een terminal/konsole gebruikt worden.

sudo wordt niet ondersteund

sudo is standaard niet geactiveerd voor installaties op de hard disk. Het is alleen beschikbaar in de live-CD omdat daar geen root-password vastgelegd is. De reden hierachter is dat een hacker met een gedetecteerd user password (bijv. keylogger), nooit in staat zal zijn om een systeem te beschadigen. Men heeft immers het root-password niet.

Eeen ander probleem met sudo is dat het daartoe kan leiden dat root een applicatie uitvoert met de user configuratie en hierbij de instellingen overschrijft of rechten veranderd. Dat kan soms daartoe leiden dat een user de applicatie niet meer kan gebruiken. Het gebruik sux, kdesu, gksu or su-to-root -X -c wordt geadvisserd!

Being in root

WAARSCHUWING: Terwijl je aangelogd bent als root gebruiker, weerhoudt het systeem je er niet van om eventuele gevaarlijke dingen uit te voeren, zoals het verwijderen van belangrijke bestanden enzo., je moet je 100% zeker van zijn dat je de actie die je wilt uitvoeren de gewenste resultaten zal behalen, omdat het kan inhouden dat je systeem niet meer werkt zoals het zou moeten.

Je moet om geen enkel omstandigheden root worden in een console/terminal om applicaties te starten waar een standaard gebruiker zijn dagelijkse productie werkzaamheden aan verricht!!

Commando regel Help

Ja deze is er. De meeste Linux commando's/programma's hebben hun eigen handleiding, ook wel "man page" of "manual page" genoemd, deze kun je via de commando regel aanroepen. De syntax is:

$ man "commando"

of

$ man -k <keyword>

Dit zal de handleiding voor het commando laten zien. Navigeer op en neer via de cursor toetsen. Probeer het volgende voorbeeld eens:

$ man apt-get

Om de "man pages" te beeindigen tik je een q in.

Een andere nuttige utility is het "apropos" commando. Apropos maakt het je mogelijk om een zoekopdracht uit te voeren in de "man pages", bijvoorbeeld omdat je niet meer de goede syntax van een commando meer weet. Als voorbeeld proberen we:

$ apropos apt-

Dit zal elke commando weergeven van het pakket manager 'apt'. Het 'apropos' utility is een erg sterke tool, maar om het hier in detail te beschrijven valt buiten deze handleiding. Voor details van deze commando verwijzen we dan naar de "man page" van apropos.

Linux Terminal Commands Lijst (excerpt)

Dit is een uitstekende inleiding over het gebruik van BASH van linuxcommand.org

Een uitgebreide lijst van 687 commando's in alfabetische volgorde staat hier Linux in a Nutshell, 5th Edition : O'Reilly Publications en is een zeer zinvolle favoriet/bladwijzer/bookmark.

Er zijn talrijke handleidingen op het Internet. Een erg goede site voor beginners is: A Beginner's Bash in het Engels.

Of gebruik je favoriete zoekmachine om meer te vinden.

Een script en hoe je deze moet gebruiken

Een shell script is de aangewezen manier om meerdere opdrachten samen in een bestand te groeperen, door het invoeren van de bestandsnaam van het script zal elke opdracht in volgorde uitgevoerd worden. aptosid beschikt over verschillende bruikbare scripts teneinde het de gebruikers makkelijker te maken.

Als het shell-script zich in jouw *current working directory* bevindt

./name_of_shell-script

Sommige scripts vereisen root access (sux) in een terminal, andere niet, dit hangt volledig af van het doel van het script.

Script installatie en uitvoeringsprocedure

Gebruik wget om het scriptbestand te downloaden, plaats het waar het aanbevolen wordt om het te plaatsen (bijvoorbeeld het zal je vragen om het in /usr/local/bin te plaatsen), je kan je muis gebruiken om het rechtstreeks in jouw konsole-venster te knippen en te plakken nadat je ingelogd bent als sux

Voorbeeld van het gebruik van wget hetwelke root access (sux) vereist:
sux
cd /usr/local/bin
wget script-name

Hierna maak je het bestand uitvoerbaar met

chmod +x  script-name

Je kan ook een browser gebruiken om het script-bestand te downloaden en je plaatst het waar het aanbevolen wordt om het te plaatsen, je zal het bestand echter nog steeds uitvoerbaar moeten maken.

Voorbeeld van het gebruik van wget als een gebruiker (user)

Om een bestand te plaatsen in jouw $HOME$ als een gebruiker (user):

$wget http://bluewater.aptosid.com/shell-script-test/test-script.sh
$chmod +x test-script.sh

Om het script te starten, open je een terminal/konsole, en start je het script als volgt:

$./test-script.sh

Je zou het volgende te zien moeten krijgen:

Congratulations user
You successfully downloaded and executed a bash script!
Welcome to aptosid-manuals http://manual.aptosid.com
Inhoud het laatst gewijzigd op 14/08/2010 0100 UTC